Homilia

Drodzy Bracia i Siostry,
Mamy radosny dzień. Od dzisiaj trocki kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny nosi zaszczytne miano bazyliki. Przed trzystu laty był koronowany, odbierający tu cześć, obraz Matki Bożej, Patronki Litwy. Przysłane przez papieża drogocenne korony, swą ziemską pięknością, wskazują nam na niebiańską chwałę, którą ukoronowana została Maryja Dziewica. Chwała Maryi wynika z bycia służebnicą Pańską, z całkowitego poddania się woli Bożej. Z pozwolenia, by miłość Boża w sposób całkowity napełniła swoje stworzenie. Przez doskonałą pokorę Maryja staje się Królową Nieba i ziemi. Ze względu na tę pokorę staje się Ona współpracowniczką Boga i szafarką Jego łask. Tej pokornej służebnicy były powierzone klucze skarbca Bożego, dlatego możemy prosić Ją o dowolne łaski. Jeżeli prosimy we właściwych sprawach, Ona otworzy ten skarbiec i udzieli pomocy.
O czym mówi tytuł bazyliki, którym dziś upiększa się kościół trocki? Tytuł bazyliki przypomina nam historyczne znaczenie kościoła w Trokach: to, że ta świątynia była ufundowana przez wielkiego księcia Litwy Witolda, czciciela Maryi. To, że pamięta ona dawne czasy, zaraz po chrzcie Litwy, którego jubileusz 630 obchodzimy w tym roku. To, że od dawien dawna wędrowali tu władcy państwa i zwykli ludzie, by modlić się o pokój i rozkwit Litwy.
Oddając cześć obrazowi Maryi, Patronki Litwy, modlimy się nie do obrazu, ale do Matki Bożej, Maryi. Także i tytuł bazyliki nie jest po to, by dodać chwały budynkowi, ale by nawoływać Lud Boży, wierzących, jeszcze gorliwiej chwalić Boga i bardziej zaufać Jego Miłosierdziu. Bazylika wskazuje na szczególny status kościoła. Jednak nie powtórzmy błędu Piotra z dzisiejszej Ewangelii. On wyznał, że Jezus jest Mesjaszem i Synem Bożym, jednak popełnił błąd, bo myślał, że to oznacza ziemską chwałę i władzę. Jezus srogo upomina Piotra i poucza go i uczniów mądrością Bożą, uczy  rozpoznać plan Boży (por. Mt 16, 23-26).
Jeżeli naprawdę chcemy naśladować Jezusa, Syna Bożego, musimy naśladować Go na Drodze Krzyżowej. Prorok Jeremiasz, jak słyszymy w pierwszym czytaniu, skarży się: „Słowo Pańskie stało się dla mnie codzienną zniewagą i pośmiewiskiem“(Jer 20, 8). Apostoł Paweł w drugim czytaniu zachęca: „Nie bierzcie więc wzoru z tego świata, lecz przemieniajcie się przez odnawianie umysłu“(Rz 12, 2), a Jezus nawołuje: „Jeśli kto chce pójść za Mną, niech się zaprze samego siebie, niech weźmie krzyż swój i niech Mnie naśladuje“(Mt 16, 24).
Piotr usłyszał pouczenie Jezusa. Wiemy, że Piotr zbłądził jeszcze nie raz, jednak całym sercem pragnął naśladować Jezusa. Dlatego Jezus nie odwołał udzielonej Piotrowi obietnicy uczynienia z niego Skały, Opoki, na której zbuduje Kościół (por. Mt 16, 16-18). Z tą obietnicą Piotr dostąpił zaszczytu ofiarowania swojego życia tak, jak uczynił to Jezus.
Tytuł bazyliki łączy kościół w Trokach z wielką bazyliką świętego Piotra w Rzymie. Ogromne sklepienia bazyliki świętego Piotra kierują nasze myśli ku majestatowi Bożemu, Jego pięknu i szczęściu wiecznemu, do którego i my mamy nadzieję bycia wezwanymi, gdy Syn Człowieczy przyjdzie w swej chwale (por. Mt 16, 27). Jednak posadzka bazyliki świętego Piotra kryje w sobie też grób Piotra, Przypomina nam to, że jest jedyna droga do Królestwa Bożego, i prowadzi ona przez Krzyż.
Dlatego tytuł bazyliki przede wszystkim niesie dla wspólnoty kościelnej zobowiązanie bycia prawdziwymi uczniami Chrystusa. Krzyż, do którego niesienia zachęca Jezus, jest słodki, a brzemię Chrystusowe lekkie (por. Mt 11, 30). Wyrzekamy się siebie zawsze, gdy z serca posługujemy swemu bliźniemu. Niech dzisiejsze święto będzie zachętą do szukania sposobów, by gorliwiej służyć dla ubogich parafii, w liczniejszym gronie przyłączyć się do działalności parafialnego „Caritasu“, stać się prawdziwą wspólnotą miłości.
Wyrzekamy się siebie, gdy z całego serca chwalimy Pana. Oddając cześć Bogu w Najświętszym Sakramencie i podczas ofiary Mszy świętej, oddajemy Mu swój czas, to znaczy część swego życia. Niech dzisiejsze święto stanie się zachętą do odnowy, ożywienia i pogłębienia świętowanej liturgii, do stawania się wspólnotą, która uroczyście, z radością i miłością, wychwala Boga.
I w końcu wyrzekamy się siebie każdego razu, gdy klękamy przy spowiednicy mówiąc: „Zgrzeszyłem przeciw Panu Bogu, ale chcę znów powstać i poprawić się“. Serdeczny żal za grzechy i prawdziwe nawrócenie serca może być trudniejsze niż udzielanie pomocy bliźniemu i wiele odmówionych przez nas modlitw. Niech dzisiejsze święto stanie się zaproszeniem do stawania się wspólnotą, zdającą sprawę ze swojej słabości, lecz pokładającą ufność w Miłosierdziu Bożym i czerpiącą to miłosierdzie przez częste praktykowanie Sakramentu Pokuty, nieustanne kroczenie drogą nawrócenia.
Od dawna pielgrzymka jest symbolem kroczenia drogą nawrócenia. Papież podjął decyzję, że pielgrzymi w rozpoczętym Roku Matki Bożej Trockiej w tej świątyni mogą otrzymać odpust zupełny. Każdy mieszkaniec tej parafii nawet codziennie może odbyć małą pielgrzymkę do swego kościoła i pod zwykłymi warunkami uzyskać odpust zupełny. Mało tego. Gościnnie przyjmując pielgrzymów z całej Litwy w swej parafii dostępujecie łaski przyjęcia samego Chrystusa, który nam mówi: „Byłem przybyszem, a przyjęliście Mnie“ (Mt 25, 35).
Rozpoczynając ten Rok Matki Bożej Trockiej, Patronki Litwy, mamy bardzo wiele spraw, za które możemy dziękować Bogu: za chrzest Litwy sprzed 630 lat, za koronację obrazu Matki Bożej przed trzystu laty, za zbliżające się stulecie odzyskania Niepodległości Litwy, za świętego Kazimierza, za błogosławionych biskupów Jerzego i Teofila, za zaszczytne miano bazyliki przyznane temu kościołowi w Trokach. Bóg jest blisko i pokazuje nam znaki swej miłości. Tak jak Maryja, pozwólmy, by ta miłość nas napełniła, aby Boży Duch nas przemienił i przez łaskę prawdziwego nawrócenia prowadził ku chwale Dzieci Bożych. Amen.
Arcybiskup Gintaras Grušas
2017-09, Troki